Dün intikali yazdım, bugün konuyu tamamlaması açısından, miras taksimini yazmak istedim. Bu işlemler hukukumuzda sürekli yapılan, en fazla başvurulan işlemlerdendir. Dava konularına baktığınızda da, mirastan kaynaklı davaların oldukça fazla olduğunu görürsünüz.

Yapacağınız hukuki işlemin; konusunu, şeklini ve sonucunu bilmelisiniz. İster hukukçu olun, isterse işlemle ilgili taraflar olun, Konu, şekil ve sonuç sorgulaması yapmadan masaya oturmayın. Dava konusu bir işleminiz varsa da bu üçlüyü sorgulamadan yola çıkmayın.  

Miras taksimi nedir ?

Malikin vefatı ile mirasçılarına iştirak halinde mülkiyet olarak intikal eden mirasın, mirasçılar arasında müşterek mülkiyete geçmeden müstakil mülkiyete geçmelerini sağlayan paylaşım işlemidir.

TMK Md. 698’e göre ise; belli amaca özgülenmiş bir taşınmazın paylaşımı on yıl süreyle bekletilebilir. Bu bekletme resmi şekilde yapılmalı ve tapuya şerh verilmelidir.

Miras taksimi nasıl yapılmalıdır ?

Paylaşma sözleşmesinin geçerliliği yazılı şekilde yapılmasına bağlıdır (TMK md. 676). Vekaletnamedeki, “...hisse tapusu almaya...” ibaresi iştirakin bozulacağı anlamına gelir. Vekil bu ibareye dayanarak elbirliği halini bozabilir.

Miras taksiminin tapu uygulaması nasıl olmalıdır ?

TST'nin 20/c maddesi ile; Miras taksim veya miras payının devri sözleşmesinde tescil yetkisini içerir noterce düzenlenmiş sözleşme; miras taksim sözleşmesi mirasçılar arasında yazılı olarak yapılmış olup da mirasçıların imzaları noterce onaylanmamışsa tüm mirasçıların; imzaların bir kısmı onaylanmış ise imzaları onaylanmamış olanların istemleri alınır.

Burada işaret edilen ortak iradedir, mirasçıların tamamımın iradesi resmi senede yansıtılmalıdır, aksi takdirde işlem tamamlanamaz. Tapuda yapılan resmi senette, mirasçılara en azından bir hissenin düşmesi gerekir, mirasçılar hisse almadan tapuda taksim yapamaz, bu uygulama hukuka uygun değildir, zira miras sadece taşınmaz değildir, belki ben saati veya tabloyu yada parayı bıraktım diğer mirasçıya, bu tapucuyu ne ilgilendirir ? Resmi senede buna ilişkin ifade yazılıp tescil yapılabilir. Ancak tapu uygulamamızda, mirasçı illaki bir hisseyi üzerine almalıdır. Bu uygulamayı benim işaret ettiğim şekilde uygulayan tapu müdürlükleri de var, ama tek bir uygulama olmadığını görüyoruz.

Taksime katılanlar arasında, küçük ve kısıtlı varsa, bunların işlemlerini veli veya vasi yapar.  Aralarında menfaat çatışması varsa, menfaati korunana mahkemece kayyım atanır ( TKGM 2023/1 sayılı genelge )

Tapuda istenen belgeler nelerdir ?

1-)Kimlik Belgesi İştirakçilerin veya yetkili temsilcilerinin Kimlik belgeleri

2-)İşlemde temsil var ise temsile ilişkin Vekâletname, vasi kararı vb. Belge

3-)Emlak beyan değeri belgesi Taşınmazın bulunduğu belediyeden alınmış

4)Varsa noterden düzenlenmiş Miras taksimi noter tarafından ya da el yazılı sözleşme yapılmış ise sözleşme; mirasçılar arasında yazılı olarak yapılmış olup imzaları noterden onaylanmamış ise mirasçıların başvurusu gerekir

               İşlemin mali yönü ise; Terekeye dahil (henüz iştirak halindeki)  taşınmaz malların kanuni ve atanmış mirasçılar arasındaki taksim için, rayiç değer üzerinden Binde 22,27 harç ve döner sermaye bedeli alınır.